Tiyatro terimlerini tek tek sizler için derleyip PDF dosyasına dönüştürdük. Bu içeriği sizler de kolaylıkla inceleyebilirsiniz.
➤ Adaptasyon: Yabancı dilde yazılmış bir eseri, yerli isimlerle yaşama uydurma yoluyla çevirme, uyarlama.
➤ Aktör: Erkek tiyatro sanatçısıdır.
➤ Aktrist: Kadın tiyatro sanatçısına denir.
➤ Antik Tiyatro: Eski Yunan-Latin tiyatrosuna verilen isimdir.
➤ Bale: Çeşitli dans ve ritmik hareketlerle anlatılan müzikli, sözsüz gösteri türüdür.
➤ Dekor: Tiyatroda sahneyi eserin konusuna göre döşeyip hazırlamada kullanılan eşyanın genel adıdır.
➤ Diyalog: İki kişi arasındaki karşılıklı konuşmadır. Aynı zamanda konuşmaya dayanılarak yazılmış eserdir.
➤ Doğaçlama: Oyuncunun, konuya bağlı fakat metne bağlı kalmadan, içinden geldiği gibi konuşması ve davranması.
➤ Dramatize etmek: Bir olayı, duygu ve düşünceyi canlandırarak anlatmaktır. Bir edebi eseri radyo, televizyon veya sahne oyunu haline getirmektir.
➤ Dublaj: Tiyatroda yahut sinemada oyuncunun rolüne hazır olmasıdır. Yabancı dil ile yazılmış bir eserin yerli dile çevrilmesi, oynanmasına da denir.
➤ Dublör: Tiyatro ve sinemada yedek rol oyuncusu.
➤ Entrik Unsur: Olayların seyircide, okuyucuda merak uyandıracak biçimde birbirine karışmasıdır.
➤ Epizot: Trajedinin öğelerini oluşturan diyalog bölümlerinden her birine denir.
➤ Fars: Toplumsal aksaklıklara yer veren kaba ve ahlaklı halk komedisi.
➤ Fasıl: Karagöz ve orta oyununda asıl olayın geçtiği bölüm. Tiyatroda perde karşılığı kullanılır.
➤ Feeri: Doğaüstü olayları muhteşem olaylar arasında gösteren cinlerin, perilerin rol aldığı tiyatro eseri.
➤ Figüran: Bir oyunun kalabalık sahnesini doldurmak için kullanılan konuşmayan ya da birkaç sözcük söyleyen şahıslar, kişiler.
➤ Fuaye: Tiyatro salonlarında perde aralarında oyuncuların ve seyircilerin dinlenmesi için ayrılan yer.
➤ Jest: Tiyatro sahnesinde sanatçıların el, kol vb. beden hareketlerine denir.
➤ Kabare: Güncel konuları iğneleyici, taşlayıcı bir biçimde ele alan skeçlerin oynandığı, monologların, şarkıların ve şiirlerin söylendiği küçük tiyatro.
➤ Kafes: Orta oyununda kadınların yer aldığı alandır.
➤ Kanto: Tuluat tiyatrolarında oyundan önce genellikle kadın sanatçıların şarkı söyleyip dans ederek yaptığı gösteridir.
➤ Kondüit: Tiyatro oyunlarında, rol sırası gelenlere sahneye çıkmalarını hatırlatan kişi.
➤ Koro: Eski Yunan tiyatrosunda veya günümüz sahne oyunlarında gerektiği zaman hayvanların, ağaçların ya da başka varlıkların yerine sembol olarak kullanılan kadınlı erkekli şarkıcı grubu.
➤ Kostüm: Sinema ve tiyatroda rol gereği giyilen kıyafetlerin genel adı.
➤ Kulis: Tiyatroda, sahnenin arkasında bulunan kısım, sahne arkası.
➤ Kurgu: Bir eserin, dil, biçim ve içerik olarak farklı ya da aynı cinsten parçalarını bir araya getirme.
➤ Melodram: Modern tiyatroda korkunç, acıklı, olağanüstü konular etrafında yazılan gerilimli sahneler içeren duygusal oyun.
➤ Mevki: Orta oyununda, erkeklerin yer aldığı alandır.
➤ Mimik: Bir duygu ve düşüncenin kaş, göz, ağız, yüz hareketleriyle anlatılması.
➤ Mizansen: Bir tiyatro eserinin sahneye konması, sahneye göre düzenlenip yorumlanması.
➤ Monolog: Tek kişinin konuşması. Tek kişilik taklitli bir komedyen türü.
➤ Muhavere: Konuşma, tiyatro, hikâye, roman, fabl, röportaj vb. türlerde kahramanların konuşmaları.
➤ Opera: Müzik eşliğinde söylenen şarkılı oyunlardır.
➤ Operet: Eğlenceli konular üzerine yazılıp bestelenmiş tiyatro eseridir.
➤ Palanga: Orta oyununda, oyunun oynandığı alandır.
➤ Pandomim: Romalılarca ortaya atılan jest ve mimiklerle sergilenen sözsüz oyun.
➤ Perde: Tiyatro eserinin bölümlerinin her biridir.
➤ Reji: Oyunları sahneye koyma ve yönetme işine denir.
➤ Rejisör: Tiyatro ve sinema oyunlarında oyuncuların rollerini dağıtıp oyunu düzenleyen sanatçı, yönetmen.
➤ Replik: Sahne oyunlarında konuşanların birbirlerine söyledikleri sözlerin her birisi.
➤ Revü: Tiyatroda, eserden önce gösterilen müzikli ve danslı oyundur.
➤ Rol: Sahne sanatlarında oyuncuların gerçek kişileri sahnede canlandırması.
➤ Sahne: 1. Eserin oynandığı yer. 2. Perdelerin içinde kişilerin oyuna girip çıkmalarıyla oluşan küçük bölümler.
➤ Senaryo: Tiyatro eserlerinin sahnelerini ve akışını gösteren yazılı metin.
➤ Skeç: Genellikle bir nükteyle son bulan, az kişili ve yalın şakacı bir içeriği barındıran kısa kısa oyunlardır.
➤ Suflör: Tiyatroda, kuliste bulunarak oyunculara sözlerini fısıltıyla söyleyip hatırlatan yardımcı.
➤ Temaşa: Tiyatro, oyun, temsil, piyes.
➤ Tirat: Oyuncunun adeta bir hatip gibi yaptığı uzun, coşkulu, kesintisiz konuşma.
➤ Tuluat: Yazılı metne dayanmayan, hazırlıksız olarak sahnede akla gelen sözlerle oynanan oyun.
➤ Vodvil: Bir çeşit komedi, türkülü tiyatro.
Karagöz Oyunu Karakterleri:
➤ Karagöz: Oyunun ana karakterlerindendir. Okumamış, sürekli yanlış anlamaya yönelen bir karakterdir. Dobra, patavatsız bir kişiliğe sahiptir.
➤ Hacivat: Yarı aydın kimseleri temsil eder. Karakteri nerede durması, nerede konuşması gerektiği hakkında bilgi sahibidir. Karagöz üstünden para kazanır.
➤ Çelebi: İstanbul ağzı ile konuşur. Oyunlara göre karakter kazanır. Kimi zaman bir mirasyedi kimi zaman da zengin bir beyefendidir.
➤ Zenne: Karagöz oyunlarındaki kadın karakterlerdir.
➤ Beberuhi: Yaşı büyük, aklı küçük bir tiptir.
➤ Tuzsuz Deli Bekir: Olaylar karıştığında kaba kuvvet kullanan, sarhoş ve anne, baba, kız kardeşini doğramasıyla övünen bir tiptir.
➤ Matiz: Oyundaki sarhoş karakterlerdir. (Bekri Mustafa vs.)
➤ Tiryaki: Afyon yutup vakit öldürmekle uğraşan bir karakterdir.
Orta Oyunu Karakterleri:
➤ Pişekar: Oyunu hem oynar hem de yönetir. Sırtında cüppe, başında serpuş, ayağında sarı renkte bir pabuç bulunur. Elindeki şakşakla sesler çıkarır. Oyuncuları yönlendirir.
➤ Kavuklu: Sırtına kumaş cüppe, başına dilimli bir kavuk giyer. Kurnaz, neşeli bir halk tipidir. Bütün oyuncularla ilişkisi vardır. Cahil görünür ve her şeyi anlamazlıktan gelir.