Saf Şiir Akımı, Temsilcileri ve Temsilcilerin Özellikleri – PDF

Saf Şiirin Genel Özellikleri 

• Bu dönemde estetik ve biçim kaygısı ön plandadır. 
• “Sanat, sanat içindir.” Asıl amaç “güzel” şiir yazmaktır. 
• Mükemmellik ve kusursuzluk amaçtır. İmge ve söz sanatlarına sıkça yer almaktadır.
• Ritim, kâfiye, iç kâfiye, ses benzerliklerine önem verilmiştir. 
• Düşsel bir dünya kurmuşlardır. 
• Ölçü ayrımına girişmemişlerdir. 
• Doğa, yaşama isteği, ölüm, aşk gibi konuları bireyci ve evrenselci bir anlayışla işlemişlerdir. 
• Dış dünyanın bireydeki etkisini işlemişlerdir. 
• Toplumsal sorunlara ilgi duymamışlardır. 
• Ahmet Hâşim ve Yahya Kemâl Beyatlı, öz şiir anlayışının temelini atanlardandır. 
• Ahmet Haşim ve Yahya Kemal dışındakiler hece ölçüsünden yana tercihte bulunmuşlardır. 
• Sembolizm akımı öne çıkmıştır. 

1. NECİP FAZIL KISAKÜREK 

• Cumhuriyet devri Türk edebiyatında öne çıkmış şairlerdendir.
• Hayatı iki dönemde ele alınabilir:
• Bohem bir hayatın var olduğu dönem
• Nakşibendi şeyhi Abdulhakim Arvasi ile tanıştıktan sonra oluşan İslamî ve tasavvufi dönem
• Özellikle ikinci dönemiyle 1960 sonrası Yeni İslami akımın öncülerinden olmuştur.
• İlk dönem şiirlerinde bireyci huzursuzluklar yer alır.
• Modern insanın yalnızlığı, terk edilmişliği ve arayışları öne çıkar.
• İkinci dönem şiirlerinde dinsel konulara yönelmiştir.
• “Mistik şair” olarak felsefeye ilgi duymuş, iç dünyalara yönelmiştir.
• Madde-ruh, insan-evren ilişkisi, içsel arzular ve korkutucu hayaller ön plandadır.
• Mistik bir tarzla materyalist dünya görüşüne karşı çıkmıştır.
• Temiz anlatıma ve saf, berrak Türkçeye sahiptir.
• Biçim kusursuzluğuna önem vermiştir.
• Hece ölçüsünü kullanarak halk şiiri geleneğini modernize etmiştir.
• En zor hece kalıplarını denemiştir.
• Tiyatrolarında korku ve kaygı psikolojisi, anı ve makalelerinde siyasal-dinsel temalar işlenmiştir.
• Birçok takma ad kullanmıştır: Ne-Fe-Ka, Hi-Ab-Kö, Ha-A.Ka, Prof. Ş.Ü, Ozan vb.
• “Şairler Sultanı” unvanı kendisine Türk Edebiyat Vakfı tarafından verilmiştir.
• “Kaldırımlar Şairi” olarak anılır.
• “Büyük Doğu” dergisinde şiir anlayışını açıklamıştır. Bu yazı “Çile” kitabına eklenmiştir.
• İlk şiir kitabı Örümcek Ağı’dır.
• “Ağaç” adlı haftalık dergiyi çıkarmıştır.

2. AHMET HAMDİ TANPINAR

• Saf şiir anlayışıyla tanınır.
• Tarih ve kültür birikimi yüksektir.
• İlk şiiri Musul Akşamları, Altın Kitap dergisinde yayımlanmıştır.
• Sembolizm etkisindedir.
• Şiirlerinde hayal, rüya, bilinçaltı, hissiyat ve zaman temaları öne çıkar.
• Soyut imgeler ve mecazlara ağırlık verir.
• Şekilden çok ahenk önemlidir.
• Başlangıçta hece ölçüsü, sonraları serbest ölçü kullanmıştır.
• Yahya Kemal ve Ahmet Haşim etkisindedir.
• Romanlarında olaylar genellikle tek bir kişi etrafında gelişir.
• Sosyal acılar, sevinçler, umutlar, psikoloji ve zaman temaları yoğundur.
• Huzur otobiyografik özellikler taşır.
• Saatleri Ayarlama Enstitüsü, çağdaş hayatın birey üzerindeki etkisini yansıtır.

3. AHMET MUHİP DIRANAS

• Sembolizm etkisindedir.
• Biçim, ahenk ve ses değerlerine önem verir.
• Hece ölçüsünü benimsemiş, serbest şiire geçişe katkı sağlamıştır.
• İç dünya, aşk, doğa ve metafizik temaları işler.
• Tanındığı şiirler: Fahriye Abla, Olvido, Dağlara, Ağrı

4. CAHİT SITKI TARANCI 

• “Ölüm Şairi” olarak tanınır.
• Başlangıçta Fransız şairlerinden etkilenmiştir.
• Daha sonra kendine özgü tarz geliştirmiştir.
• Sembolizm etkisindedir.
• Hece ölçüsünü ve kafiyeyi tercih etmiştir.
• Baudelaire ve Verlaine etkileri sezilir.
• Yaşam sevinci, ölüm ve fanilik şiirlerinde öne çıkan temalardır.
• Duyguya ve bireyin iç dünyasına önem vermiştir.

5. ASAF HÂLET ÇELEBİ

• “Sezgi Şairi” olarak bilinir.
• Şiirlerinde soyutluk ve çağrışımlar öne çıkar.
• Masallar, dinler, rüyalar, hayallerden gelen semboller kullanır.
• İlk şiirlerinde divan tarzı gazeller yazmıştır.
• İkinci döneminde Garip akımı etkisinde kalmıştır.
• Üçüncü döneminde İslam ve Hint mistisizmine yönelmiştir.
• Mevlevîdir, Melamî tarikatına mensuptur.
• Mevlana ve Buda üzerine çalışmaları vardır.

6. SEDAT UMRAN

• “Eşya Şairi” olarak anılır.
• Eşyanın metafiziğini işler, bireysel acılara yönelir.
• Hint felsefesi ve ruh kavramına değer verir.
• Şehir insanının eşya ve çevre ile ilişkisini inceler.
• İnsan Gelişiminin Devridaimi adlı eseriyle ödül almıştır.
• Almancadan çeviriler yapmıştır.

7. BEHÇET NECATİGİL

• Orta hâlli insanların ev, geçim, aile gibi temalarına yönelmiştir.
• “Evler Şairi” olarak tanınır.
• Halk şiiri ve Batı şiiri unsurlarını birleştirir.
• Divan şiiri etkisiyle bazı şiirleri kapalıdır.
• Tevriye ve cinas sanatlarını ustalıkla kullanır.
• Tiyatrolarını radyo oyunu formatında kaleme almıştır.

8. FAZIL HÜSNÜ DAĞLARCA

• “Türkçem benim ses bayrağım” dizesiyle tanınır.
• “Destan Şairi” olarak anılır.
• Yapay destan akımını sürdürmüştür.
• Yalnızca şiir türüyle ilgilenmiştir.
• Hece ölçüsüyle başlamış, zamanla felsefi, lirik ve toplumsal şiirler yazmıştır.
• Evrensel ve bireysel temaları birleştirir.
• Çocuk ve Allah kitabı metafizik konulara yönelmiştir.

PDF Dosyasını İndirmek İçin Tıklayın

Hazırlayan: Melih Özdamar