Şiirde beytin ilk mısrasının sonunda yer alan söz ya da söz grubunun hem birinci mısraya hem de ikinci mısraya bağlanabilecek özellikte olmasıdır. Sihr-i helal terim olarak ise “güzel söz” anlamına da gelir.
Gizlice arasam ağzın lebin emsem sorsam
Hiçbir çare bilir mi dil-i bimara aceb
(Beyitte görüldüğü gibi sorsam kelimesi iki mısrada da kullanılabilir. Birinci veya ikinci beyitte kullanıldığında farklı anlamlar ortaya çıkmaktadır. Yani son söz grubu şöyle olabilir:
Gizlice arasam ağzın lebin emsem
Sorsam hiçbir çare bilir mi dil-i bimara aceb
Kısacası son kelimenin ya da kelime grubunun ilk dizenin sonunda ve ikinci dizenin başında kullanılmasıdır.
Olmayıp sihr-i harâma meyyâl
Şi’re sa’y it ki odur sihr-i helâl
(Yukarıdaki beyitte ise sihr-i helal “güzel söz” anlamında kullanılmıştır.)
Senin mihr ü vefâ gösterdigün ağyâra çoh gördüm
Galatdır kim seni bî-mihr ahurlar bî-vefâ dirler
(Yukarıdaki beyitte galat (yanlışlık) kelimesini birinci mısranın sonunda okursak yanlışlık sevgiliye yüklenmiş olur. İkinci mısranın başında okursak yanlışlık ona vefasız diyenlere yüklenmiş olur.)
ÖRNEKLER:
Akil isen vahş u tayran şâhı ol Mecnun gibi
Başuna murg âşiyânundan külâh-i devlet al
Söylemez küşmüş bana cânâne söylen söylesün
Neyledüm ol yâr-ı âlî-şâne söylen söylesün
Leblerün yâd eyledi yârin lisân-ı hâl ile
Fitne-i rȗz-ı kıyâmet kâmet-i bâlâsıdır
Hazırlayan: Ömer Genceli
Diğer söz sanatlarına gitmek için tıklayın.
Hazırlayan: Melih Özdamar
